Βρέθηκα σε ένα χώρο με λίγο δισταγμό. Πρόκειται να εκτεθώ σε στροβοσκοπικά φώτα και μουσική, ως μέρος ενός ερευνητικού έργου που προσπαθεί να κατανοήσει τι μας κάνει πραγματικά ανθρώπους.
Αυτή η εμπειρία θυμίζει το τεστ από την ταινία επιστημονικής φαντασίας “Bladerunner”, που στοχεύει να ξεχωρίσει τους ανθρώπους από τα τεχνητά όντα.
Μήπως είμαι κι εγώ ρομπότ από το μέλλον χωρίς να το ξέρω; Θα περάσω αυτό το τεστ;
Οι ερευνητές με διαβεβαιώνουν ότι δεν είναι αυτό το αντικείμενο του πειράματος. Η συσκευή που αποκαλούν “Dreamachine” έχει σχεδιαστεί για να μελετήσει πώς ο ανθρώπινος εγκέφαλος δημιουργεί τις συνειδητές μας εμπειρίες.
Καθώς αρχίζει το στροβοσκοπικό φως και παρόλο που έχω κλείσει τα μάτια, βλέπω δισδιάστατα, γεωμετρικά σχέδια. Είναι σαν να βυθίζομαι σε έναν καλειδοσκόπιο, με συνεχώς μεταβαλλόμενα σχήματα και ζωντανά χρώματα.
Η “Dreamachine” φέρνει στην επιφάνεια τη δραστηριότητα του εγκεφάλου με στόχο να μελετήσει πώς λειτουργούν οι σκέψεις μας.
Οι εικόνες που βλέπω είναι μοναδικές για τον εσωτερικό μου κόσμο, λένε οι ερευνητές. Αυτά τα μοτίβα μπορεί να φωτίσουν την ίδια τη συνείδηση.
Κάποιοι ακούνε τη φωνή μου: “Είναι υπέροχο, απολύτως υπέροχο. Νιώθω σαν να πετάω μέσα στο ίδιο μου το μυαλό!”
Η “Dreamachine” στο Κέντρο Επιστήμης της Συνείδησης στο Πανεπιστήμιο του Σάσεξ είναι μέρος πολλών νέων ερευνητικών έργων που προσπαθούν να εξερευνήσουν τη συνείδηση, το τμήμα του μυαλού μας που μας επιτρέπει να έχουμε αυτογνωσία και να παίρνουμε ανεξάρτητες αποφάσεις.
Μέσα από την κατανόηση της συνείδησης, ελπίζουν να κατανοήσουν καλύτερα τι συμβαίνει στους “εγκεφάλους” των τεχνητών νοημοσυνών. Κάποιοι πιστεύουν ότι η AI θα αποκτήσει συνείδηση ανεξαρτήτως.
Αλλά τι είναι πραγματικά η συνείδηση, και πόσο κοντά είναι η AI στο να την αποκτήσει; Θα μπορούσε η πεποίθηση ότι η AI μπορεί να είναι συνειδητή να αλλάξει θεμελιωδώς τους ανθρώπους;
Η ιδέα των μηχανών με δική τους συνείδηση έχει διερευνηθεί για πολύ καιρό στην επιστημονική φαντασία. Οι φόβοι για την AI υπάρχουν εδώ και σχεδόν έναν αιώνα. Ωστόσο, η επιτυχία των σύγχρονων μοντέλων σοβαρών γλωσσών έχει προκαλέσει ανησυχία ότι αυτό πια δεν είναι μόνο επιστημονική φαντασία.
Καθώς η AI γίνεται πιο έξυπνη, κάποιοι πιστεύουν ότι ίσως αναπτύξει συνείδηση. Άλλοι διαφωνούν, υποστηρίζοντας ότι η συνείδηση συνδέεται με την ανθρώπινη ζωή και όχι απλώς με την υπολογιστική ικανότητα.
Όσον αφορά τη συνείδηση, οι απόψεις διαφέρουν, αλλά οι επιστήμονες επικεντρώνονται στην αναγνώριση των μοτίβων δραστηριότητας του εγκεφάλου που εξηγούν τις συνειδητές εμπειρίες. Ο στόχος είναι να προχωρήσουμε πέρα από τις απλές συσχετίσεις και να προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε τα επιμέρους συστατικά της.
Το θέμα της τεχνητής συνείδησης συζητείται ευρέως, με διαφορετικές απόψεις για το αν είναι εφικτό και αν η ανθρώπινη ζωή είναι απαραίτητη για την ύπαρξή της. Η πρόοδος της AI εγείρει ερωτήματα για το ποια είναι τα όρια της και πώς θα επηρεάσει την ανθρωπότητα στο μέλλον.
Το αν οι μηχανές με συνείδηση θα αλλάξουν το μέλλον είναι ένα κρίσιμο ερώτημα. Οι πιθανοί κίνδυνοι και συνέπειες μιας τέτοιας εξέλιξης απασχολούν τους επιστήμονες και την κοινωνία, καθώς μελετούν πώς μπορεί να διαμορφωθούν οι σχέσεις μας με αυτές τις τεχνολογίες στο μέλλον.
